Blog van Tobias Verhoog

Tijdens de recente Test Automation Days in Rotterdam deelde keynote speaker Corina Pip een krachtige boodschap over de rol van testers in het bewaken van kwaliteit. Haar presentatie, getiteld “Putting the Quality Back Into QA,” sprak mij bijzonder aan vanwege de eerlijke reflectie op ons vakgebied. Het is ook wel eens goed om kritisch en eerlijk naar je eigen werk te kijken op zoek naar mogelijkheden om te verbeteren. Zowel voor beginner als voor zeer ervaren testers is het goed om te reflecteren op je eigen werk en hoe je de kwaliteit daarvan kunt verbeteren.  

Hieronder deel ik eerst een samenvatting van de presentatie zodat je daar ook van kunt leren, als je er niet bij was. Daarna plaats ik nog er wat van mijn eigen opmerkingen bij. 

Inleiding
Tegenwoordig zien we een gebrek aan vertrouwen in rollen die zich richten op testen, zoals Testers, QA of QC. Als testers zijn we zo gefocust op het controleren van de kwaliteit van het product dat we testen, dat we soms vergeten te kijken naar de kwaliteit van ons eigen werk. Doen we ons best en dragen we volledig bij aan de algehele kwaliteit van onze projecten? Kwaliteit is een gedeelde verantwoordelijkheid, en we kunnen iedereen inspireren om bij te dragen.

Kwaliteitsbewaking begint bij onszelf
Als kwaliteitsbewakers moeten testers zelf ook kwaliteitswerk leveren. Waar het werk van ontwikkelaars wordt getest en beoordeeld, gebeurt dit niet altijd met het werk van testers. Als we de poortwachters van kwaliteit zijn, moeten we ook kwaliteit leveren. We moeten nadenken over het testen en verbeteren van ons eigen werk en manieren vinden om anderen ons werk te laten verbeteren.
Verbeter het defectrapport dat je schrijft. Meld een kwaliteitsdefect met voldoende informatie. Zorg voor een duidelijk onderscheid tussen verwacht en werkelijk resultaat. Kleine dingen zijn belangrijk – we worden geacht de poortwachter van kwaliteit te zijn, dus zelfs typefouten zijn belangrijk om te corrigeren.
Verbeter het proces rondom pull requests en besteed hier tijd aan. Het is ook belangrijk dat ontwikkelaars soms naar PR’s kijken. Dit is een goede manier om je kwaliteit te verbeteren. Een reviewer zou niet alleen de code moeten lezen, maar ook de tests moeten uitvoeren en de requirements moeten begrijpen. Schrijf code waar je trots op bent!

Preventie in plaats van detectie
Het is goedkoper om kwaliteit direct in te bouwen dan om het later te moeten herstellen. Als tester is het daarom belangrijk om vroeg in het proces betrokken te zijn, zodat kwaliteit vanaf het begin kan worden ingebouwd.
Geef als tester vroege input zodat kwaliteit wordt ingebouwd. Neem deel aan discussies in een vroege fase van de ontwikkeling. Wees aanwezig bij planningsvergaderingen, het definiëren van de architectuur en het specificeren van requirements. Je kunt helpen door na te denken over testbaarheid en deze toe te voegen.
Testen moet worden uitgevoerd op basis van requirements. Requirements komen van stakeholders en vormen de basis voor je testen. Controleer altijd de requirements bij het testen van een item en probeer elk testscenario te baseren op deze requirements.
Zorg dat je het product dat je test goed begrijpt. Ken de requirements, het gedrag, de interacties en validaties van het systeem. Begrijp ook je gebruikers, hun gedrag en interacties met het systeem.

Discipline en professionaliteit in testprocessen
Lees de documentatie van de tools die je gebruikt. Anders kunnen er onverwachte situaties ontstaan die slechte testen tot gevolg hebben. Je kunt geautomatiseerde tests maken die niets testen, die altijd slagen of die onbetrouwbaar en instabiel zijn.
Loose checks zijn te willekeurig en niet specifiek genoeg, zoals controleren of er een willekeurige web element op een pagina aanwezig is. Deze zullen altijd slagen. Los de hoofdoorzaak van slechte tests op, anders verdwijnt het vertrouwen in de tests. Als je ze vaak opnieuw moet uitvoeren, zal het vertrouwen in de tests verdwijnen.
Controleer altijd de reactie na een actie. Begrijp de status van de applicatie na een actie. Wanneer je een geautomatiseerde front-end test schrijft en je klikt op een knop, controleer dan of het juiste gevolg heeft plaatsgevonden. Als je niet controleert op een bepaalde systeemstatus, zal de geautomatiseerde test je niet via een magische uitzondering vertellen dat het is mislukt.

Haast is de grootste vijand van kwaliteit. Neem de tijd om tests te schrijven, ze te testen en ervoor te zorgen dat ze testen wat ze moeten testen. Neem de tijd om ze vaak uit te voeren in verschillende omgevingen.
Voer je tests zo vaak mogelijk uit. Je schrijft testautomatisering om nieuwe features te controleren en vervolgens bij elke nieuwe wijziging te verifiëren of de functies nog steeds werken. Een van de doelen van testautomatisering is om releases te ondersteunen. Als je de tests vaker uitvoert, krijg je vaker feedback over de kwaliteit van de tests.
Documenteer hoe dingen werken. Documentatie is belangrijk en nuttig voor het team. Volg elk defect dat je meldt op. Zorg ervoor dat het wordt opgelost of op een andere manier afgehandeld. Let op als ontwikkelaars problemen niet willen oplossen, als ze beweren dat het prima werkt op hun machine of als je problemen niet serieus worden genomen.
Kwaliteit is een gedeelde verantwoordelijkheid en elk teamlid moet zich richten op kwaliteit. Inspireer de rest van het team om te geven om kwaliteit. Stel een testproces op voor het team.

Mijn persoonlijke reflectie

Leren en ontwikkeling als sleutel voor kwaliteit
Een belangrijk aspect dat aansluit bij Corina’s presentatie is het belang van continu leren als testautomatiseerder. Niet alleen om zelf beter te worden, maar ook om anderen te helpen hun werk te verbeteren. Bij de Rabobank, waar ongeveer 25% van de IT-medewerkers jaarlijks wisselt, is kennisoverdracht cruciaal. Een kwart van de collega’s is minder dan een jaar in dienst en nog bezig met opstarten. Opvallend genoeg wordt de vaardigheid om anderen dingen uit te leggen vaak als belangrijker gezien dan uitstekende technische vaardigheden. Door een goede leercultuur te creëren, dragen we bij aan de kwaliteit van het hele team.

De tester als multitool specialist
Anders dan ontwikkelaars, die zich vaak specialiseren in een specifieke programmeertaal zoals Java of Angular, zijn testers meestal meer generalisten. We werken met verschillende tools en wisselen vaker van test tools. Hierdoor wordt er soms minder nadruk gelegd op het grondig leren beheersen van deze tools. Maar juist omdat we zo’n breed arsenaal gebruiken, is het essentieel om voldoende tijd te investeren in het begrijpen van onze instrumenten. Alleen zo kunnen we zorgen dat onze tests betrouwbaar zijn en daadwerkelijk meten wat ze moeten meten.

Kwaliteitsverbeteringen voor alle ervaringsniveaus
Wat mij opviel aan Corina’s lijst met aanbevelingen is dat deze op het eerste gezicht misschien gericht lijkt op beginners. Maar bij nadere beschouwing bevat die zelfs punten die de meest ervaren testautomatiseerders kunnen helpen verbeteren. Het zou voor iedereen nuttig zijn om periodiek dit overzicht van activiteiten door te nemen en te evalueren waar verbetermogelijkheden liggen. Kwaliteit is nooit ‘af’ – zelfs met jarenlange ervaring kunnen we blijven groeien in het leveren van betrouwbaardere, effectievere tests die werkelijk waarde toevoegen aan het ontwikkelproces.

Conclusie
Corina Pip’s presentatie tijdens de Test Automation Days 2025 was een krachtige herinnering aan de kern van ons vak als testautomatiseerders: kwaliteit. Niet alleen de kwaliteit die we bewaken in de producten die we testen, maar ook de kwaliteit van ons eigen werk.
De drie hoofdthema’s – zelfkritisch zijn als kwaliteitsbewaker, kwaliteit vroegtijdig inbouwen, en discipline in onze testprocessen – vormen samen een stevig fundament voor elke testprofessional. In mijn eigen praktijk zie ik hoe belangrijk het is om deze principes te combineren met continue kennisoverdracht, grondig begrip van onze diverse collectie van tools, en een regelmatige evaluatie van onze werkwijzen.
In een snel bewegende IT-omgeving met hoog personeelsverloop zoals bij de Rabobank is dit niet alleen wenselijk, maar essentieel. Corina’s boodschap is tijdloos: of je nu een beginnende tester bent of een veteraan in het vak, echte kwaliteit vereist zowel technische bekwaamheid als een niet-aflatende toewijding aan verbetering – van onszelf, ons team, en uiteindelijk het product dat we testen.